อาการตาแห้งหลังทำเลสิกเกิดจากอะไร และวิธีดูแลตัวเองที่ถูกต้อง

อาการตาแห้งหลังทำเลสิกเกิดจากการผ่าตัดที่ส่งผลกระทบต่อการทำงานของต่อมน้ำตา ทำให้น้ำตาผลิตน้อยลงและชั้นน้ำตาสูญเสียความสมดุล ส่งผลให้ดวงตาขาดความชุ่มชื้นและแห้งง่ายขึ้น
ตาแห้งหลังทำเลสิกมักไม่อันตราย แต่ถ้าไม่ดูแลอาจทำให้ระคายเคืองหรือเสี่ยงติดเชื้อ ควรปรึกษาแพทย์หากอาการรุนแรงหรือไม่หายเอง
น้ำตาเทียมหลังทำเลสิกช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น บรรเทาอาการตาแห้งและระคายเคือง ช่วยให้ดวงตาฟื้นตัวเร็วขึ้นและลดความเสี่ยงภาวะแทรกซ้อน

หลังทำเลสิก หลายคนอาจพบอาการตาแห้งซึ่งเป็นปัญหาที่พบบ่อยและสร้างความไม่สบายตาได้อย่างมาก การเข้าใจสาเหตุและวิธีดูแลตัวเองอย่างถูกต้อง ไม่ว่าจะเป็นการใช้น้ำตาเทียมหรือปรับพฤติกรรม จะช่วยให้ฟื้นฟูสุขภาพตาได้รวดเร็วและปลอดภัย พร้อมกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างสบายใจมากขึ้น

สาเหตุของอาการตาแห้งหลังทำเลสิก

สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดอาการตาแห้งหลังทำเลสิกคือกระบวนการผ่าตัดที่ส่งผลกระทบต่อระบบการทำงานของดวงตาชั่วคราว เช่น

การตัดชั้นกระจกตา

ในระหว่างการผ่าตัดเลสิก เลเซอร์จะทำการเปิดชั้นกระจกตา (Corneal Flap) ซึ่งทำให้เส้นประสาทบริเวณกระจกตาบางส่วนถูกตัดขาด เส้นประสาทเหล่านี้มีหน้าที่ส่งสัญญาณไปยังสมองเพื่อกระตุ้นการผลิตน้ำตา เมื่อถูกตัดขาดจึงทำให้การผลิตน้ำตาลดลงชั่วคราว

การอักเสบของผิวกระจกตา

การผ่าตัดเลสิกทำให้เกิดการอักเสบเล็กน้อยบริเวณผิวกระจกตา ซึ่งส่งผลกระทบต่อความสมดุลของชั้นน้ำตา (Tear Film) ชั้นน้ำตาที่ปกติจะช่วยหล่อลื่นและปกป้องดวงตา แต่เมื่อชั้นน้ำตาสูญเสียความสมดุล น้ำตาจะระเหยเร็วขึ้นกว่าปกติ ทำให้ดวงตาขาดความชุ่มชื้น เกิดอาการตาแห้ง แสบตา และรู้สึกไม่สบายตาได้ง่ายหลังผ่าตัด ดังนั้นจึงควรดูแลตัวเองโดยหยอดน้ำตาเทียมบ่อยๆ เพื่อช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นและบรรเทาอาการเหล่านี้

ภาวะตาแห้งเดิม

ผู้ที่มีภาวะตาแห้งอยู่แล้วก่อนการผ่าตัดเลสิก อาจมีอาการตาแห้งหลังทำเลสิกรุนแรงขึ้น เนื่องจากกระบวนการผ่าตัดส่งผลกระทบต่อการทำงานของต่อมน้ำตาและชั้นน้ำตาอยู่แล้ว ทำให้ดวงตาขาดความชุ่มชื้นมากขึ้น ส่งผลให้อาการแสบตา ตาแห้ง และระคายเคืองมีความรุนแรงและเกิดบ่อยขึ้นกว่าปกติ จึงควรแจ้งจักษุแพทย์ก่อนเข้ารับการผ่าตัด และเตรียมตัวดูแลดวงตาอย่างใกล้ชิดหลังผ่าตัด

ตาแห้งหลังทำเลสิก อันตรายไหม

อาการตาแห้งหลังทำเลสิกเป็นเรื่องที่พบได้บ่อยและโดยส่วนใหญ่ไม่ถือว่าเป็นอันตรายรุนแรง แต่อาจทำให้รู้สึกไม่สบายตา แสบตา หรือระคายเคืองได้ในช่วงเวลาหนึ่งหลังผ่าตัด สาเหตุหลักเกิดจากกระบวนการผ่าตัดที่ส่งผลต่อการทำงานของต่อมน้ำตาและชั้นน้ำตา ทำให้น้ำตาผลิตน้อยลงหรือลดคุณภาพลง ถ้าได้รับการดูแลอย่างถูกต้องและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ อาการตาแห้งมักจะดีขึ้นและหายไปเองในไม่กี่สัปดาห์ถึงเดือน

ความสำคัญของน้ำตาเทียมหลังทำเลสิก

วิธีที่ดีที่สุดในการบรรเทาอาการตาแห้งหลังทำเลสิก คือการหยอดน้ำตาเทียมบ่อยๆ ตามคำแนะนำแพทย์ โดยเฉพาะในช่วงสัปดาห์แรกที่แพทย์มักแนะนำให้หยอดเมื่อตาแห้ง

น้ำตาเทียม (Artificial Tears) ประกอบด้วยสารเพิ่มความชุ่มชื้น เช่น ไฮโปรเมลโลส โซเดียมไฮยาลูโรเนต และคาร์บอกซิเมทิลเซลลูโลส เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับผู้ที่ทำเลสิกทุกคน เพราะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น ลดอาการแสบตา และบรรเทาภาวะตาแห้ง (Dry eye) ซึ่งเป็นผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยในช่วง 6 เดือนแรกหลังผ่าตัด เลสิกส่งผลให้กระจกตาถูกกระทบและลดการผลิตน้ำตา ทำให้ตาแห้งหลังทำเลสิกมากขึ้น

ควรเลือกใช้น้ำตาเทียมชนิดไหนหลังทำเลสิก

น้ำตาเทียมที่มีจำหน่ายในท้องตลาดปัจจุบันมีหลายชนิดและสูตรแตกต่างกัน เพื่อให้เหมาะกับความต้องการและอาการของผู้ใช้แต่ละราย ได้แก่

น้ำตาเทียมชนิดไม่มีสารกันเสียบรรจุในหลอดเล็ก ใช้ให้หมดภายใน 24 ชั่วโมงหลังเปิด ใช้แล้วรู้สึกสบายตาและมีความเสี่ยงแพ้น้อยกว่าชนิดมีสารกันเสีย แต่มีราคาสูงกว่า

วิธีดูแลตัวเองเพื่อบรรเทาอาการตาแห้งหลังทำเลสิก

การดูแลตัวเองอย่างสม่ำเสมอนอกจากการหยอดน้ำตาเทียม ถือเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการบรรเทาอาการตาแห้งและช่วยให้ดวงตาฟื้นตัวได้อย่างเต็มที่ โดยสามารถปฏิบัติดูแลได้ดังนี้

พักสายตาอย่างสม่ำเสมอ

เพื่อป้องกันและบรรเทาอาการตาแห้งหลังทำเลสิก ควรหลีกเลี่ยงการจ้องหน้าจอคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์มือถือเป็นเวลานานๆ และใช้หลักการ “20-20-20” คือ ทุก 20 นาที ให้พักสายตาโดยมองวัตถุที่อยู่ไกลประมาณ 20 ฟุต (หรือประมาณ 6 เมตร) เป็นเวลา 20 วินาที เพื่อช่วยลดความเมื่อยล้าและเพิ่มความชุ่มชื้นให้ดวงตา

ใส่ฝาครอบตาจนครบกำหนด

หลังการผ่าตัดทำเลสิก แพทย์จะใช้ฝาครอบตาปิดดวงตาเพื่อปกป้องจากสิ่งสกปรกและป้องกันการสัมผัสที่อาจทำให้เกิดการอักเสบได้ โดยเฉพาะในช่วงที่ตาแห้งหลังทำเลสิกซึ่งตาอาจไวต่อการระคายเคือง จึงควรปิดฝาครอบตาไว้อย่างเคร่งครัดจนกว่าจะครบกำหนดตามคำสั่งแพทย์ ยกเว้นในกรณีที่ต้องใช้ยาหยอดตามที่แพทย์แนะนำเท่านั้น โดยปกติจะปิดเเค่วันแรกหลังทำและหลังจากนั้น ทุกครั้งก่อนนอนเป็นเวลา 1 สัปดาห์

หลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่ทำให้ตาแห้ง

ควรงดอยู่ในห้องที่มีเครื่องปรับอากาศหรือพัดลมที่เป่าลมตรงเข้าหน้าโดยตรง รวมถึงหลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีลมแรงหรือมีควัน เนื่องจากสภาพแวดล้อมเหล่านี้จะทำให้ดวงตาแห้งและระคายเคืองมากขึ้น หลังทำเลสิก การใช้น้ำตาเทียมหลังทำเลสิกเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นและบรรเทาอาการตาแห้งที่อาจเกิดขึ้นจากสภาพแวดล้อมดังกล่าว

ระวังไม่ให้น้ำโดนบริเวณดวงตา

งดกิจกรรมที่ทำให้ดวงตาสัมผัสน้ำโดยตรง เช่น การว่ายน้ำ ล้างหน้าแรงๆ หรือการใช้น้ำฉีดบริเวณดวงตา เพราะน้ำอาจทำให้แผลผ่าตัดติดเชื้อหรือลดประสิทธิภาพการฟื้นตัวได้ นอกจากนี้ดวงตาที่มีอาการตาแห้งหลังทำเลสิกยิ่งต้องได้รับการดูแลอย่างระมัดระวัง เพื่อป้องกันการระคายเคืองและช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น ควรใช้น้ำตาเทียมตามคำแนะนำของแพทย์เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นและบรรเทาอาการ

งดแต่งหน้ารอบดวงตา

เนื่องจากดวงตาหลังทำเลสิกยังคงมีความบอบบางและไวต่อการระคายเคือง โดยเฉพาะในช่วงที่อาการตาแห้งหลังทำเลสิกยังไม่หายดี เพื่อป้องกันการติดเชื้อและลดความเสี่ยงต่อการระคายเคือง หากมีความจำเป็นควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อคำแนะนำที่เหมาะสมที่สุดในการดูแลดวงตาหลังผ่าตัด โดยปกติแพทย์จะแนะนำให้แต่งหน้าได้หลังจากการตรวจครบรอบ 1 สัปดาห์หลังทำเลสิก

หลีกเลี่ยงฝุ่นละอองหลังทำเลสิก

การสัมผัสกับฝุ่นละอองหรือสิ่งสกปรกต่างๆ อาจทำให้เกิดการระคายเคืองหรือแม้แต่ติดเชื้อได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะในช่วงที่มีอาการตาแห้งหลังทำเลสิก ซึ่งดวงตามีความไวและขาดความชุ่มชื้น การหลีกเลี่ยงฝุ่นละอองจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อช่วยปกป้องดวงตาและเร่งกระบวนการฟื้นฟู ควรหลีกเลี่ยงการอยู่ในบริเวณที่มีฝุ่นเยอะ สวมแว่นตากันลมหรือหน้ากากป้องกันเมื่อจำเป็น และทำความสะอาดมือก่อนสัมผัสดวงตาเพื่อป้องกันการติดเชื้อเพิ่มเติม

บำรุงดวงตาหลังทำเลสิก

การดื่มน้ำในปริมาณที่เพียงพอช่วยส่งเสริมให้ร่างกายผลิตน้ำตาได้ดีขึ้น ทำให้ดวงตามีความชุ่มชื้นมากขึ้น ส่วนการรับประทานอาหารเสริมจำพวกโอเมกา 3 เช่น น้ำมันปลา หรือเมล็ดแฟลกซ์ ช่วยปรับปรุงคุณภาพของน้ำตา ทำให้ดวงตาสุขภาพดีและลดอาการตาแห้งได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สรุป

อาการตาแห้งหลังทำเลสิกเป็นผลข้างเคียงที่พบได้บ่อย เนื่องจากกระบวนการผ่าตัดส่งผลกระทบต่อการผลิตน้ำตา ทำให้ดวงตาขาดความชุ่มชื้นและเกิดอาการระคายเคืองได้ การดูแลตัวเองอย่างถูกต้อง เช่น การหยอดน้ำตาเทียมแบบปราศจากสารกันเสียอย่างสม่ำเสมอ การดื่มน้ำให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงฝุ่นละออง ช่วยบรรเทาอาการและเร่งการฟื้นฟูสุขภาพตา น้ำตาเทียมมีหลายชนิด ควรเลือกใช้ให้เหมาะสมตามคำแนะนำแพทย์ โรงพยาบาลจักษุกรุงเทพ (Bangkok Eye Hospital) ให้บริการทำเลสิกด้วยเทคโนโลยีทันสมัย พร้อมคำแนะนำดูแลหลังผ่าตัด เพื่อความปลอดภัยและผลลัพธ์ที่ดีที่สุดสำหรับผู้ป่วยทุกคน

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับอาการตาแห้งหลังทำเลสิก (FAQ)

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับอาการตาแห้งหลังทำเลสิกจะช่วยไขข้อสงสัยและให้ข้อมูลที่ชัดเจนเกี่ยวกับสาเหตุ อาการ การดูแลตัวเอง และวิธีป้องกัน เพื่อให้ผู้ที่ผ่านการทำเลสิกเข้าใจและรับมือกับภาวะตาแห้งได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

อาการตาแห้งหลังทำเลสิกจะอยู่นานแค่ไหน

โดยทั่วไปอาการตาแห้งจะค่อยๆ ดีขึ้นและหายไปเองภายใน 3-6 เดือนหลังการผ่าตัด เนื่องจากเป็นช่วงเวลาที่เส้นประสาทบริเวณกระจกตาจะเริ่มฟื้นตัวและกลับมาทำงานได้ตามปกติ แต่ในบางรายอาจใช้เวลานานกว่านั้นเล็กน้อยขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล

ควรใช้น้ำตาเทียมชนิดไหนถึงจะดีที่สุด

จักษุแพทย์มักจะแนะนำให้ใช้น้ำตาเทียมชนิด “ปราศจากสารกันเสีย” (Preservative-Free) เพราะน้ำตาเทียมชนิดนี้จะอ่อนโยนต่อดวงตาและสามารถหยอดได้บ่อยเท่าที่ต้องการโดยไม่ก่อให้เกิดการระคายเคือง นอกจากนี้ควรเลือกใช้น้ำตาเทียมตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด

หากมีอาการตาแห้ง สามารถใส่คอนแท็กต์เลนส์ได้ไหม

ไม่ควรใส่คอนแท็กต์เลนส์ การใส่คอนแท็กต์เลนส์ในช่วงที่ดวงตากำลังฟื้นตัวจะทำให้เกิดการเสียดสีและระคายเคืองมากขึ้น ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการสมานแผลและทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ง่าย

ត្រឡប់មកវិញ

Tags :